Η βιωσιμότητα (ESG - Environment, Social, and Governance) έχει εξελιχθεί σε έναν σημαντικό παράγοντα για τις επιχειρήσεις. Είναι γεγονός ότι τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, η ανάπτυξη και δημοσίευση εκθέσεων βιωσιμότητας ήταν σε μεγάλο βαθμό εθελοντική. Σήμερα, είμαστε στο κομβικό σημείο όπου η υποχρεωτική δημοσίευση εκθέσεων βιωσιμότητας, για πολύ μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων είναι προ το πυλών, βάσει της νέας Ευρωπαϊκής Οδηγίας CSRD. Η οδηγία αυτή θέτει με σαφήνεια τη νέα κατεύθυνση και το περιεχόμενο που θα έχουν οι ετήσιες καταστάσεις αποτελεσμάτων των εταιριών και οργανισμών: απαιτείται πλέον η παρουσίαση της συνολικής εικόνας των επιδόσεων της επιχείρησης, με ισορροπία μεταξύ ποσοτικών δεδομένων και ποιοτικών πληροφορίων, περιλαμβάνοντας τόσο χρηματοοικονομικές όσο και μη χρηματοοικονομικές πληροφορίες (ESG ή βιώσιμης ανάπτυξης) και σχετικούς δείκτες επίδοσης.
Η προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην οδηγία CSRD είναι αδιαμφισβήτητη: Μια εταιρία θα πρέπει να δημοσιεύει τη συνολική εικόνα των επιδόσεών της και όχι μέρος αυτών. Δεν αρκούν τα επιτυχή οικονομικά αποτελέσματα, καθώς πλέον οι επιχειρήσεις θα πρέπει να λειτουργούν με όρους Βιώσιμης Ανάπτυξης σε κάθε τομέα, και αυτό πρέπει να είναι σε θέση να το τεκμηριώνουν στην ετήσια Έκθεσή τους.
Η οδηγία CSRD θα πρέπει να ενσωματωθεί στην εθνική νομοθεσία έως την 4η Ιουλίου 2024.
Βάσει της επερχόμενης αυτής νομοθεσίας, η ανάπτυξη και δημοσίευση των Εκθέσεων Βιώσιμης Ανάπτυξης (ESG), θα αποτελέσει πρόκληση ακόμη και για τους πιο ώριμους οργανισμούς, οι οποίοι ήδη εκδίδουν ετήσιες εκθέσεις ESG.
Λόγω της πολυπλοκότητας και των υψηλών απαιτήσεων, θα πρέπει αρχικά οι εταιρτιρίες να έχουν κατανοήσει τι είναι νομικά απαιτητό και εφαρμοστέο και ποια στοιχεία κρίνονται σημαντικά για την κάθε δραστηριότητα. Σε αυτό το περιβάλλον, δεν είναι ούτε απλό ούτε εύκολο να αξιολογηθούν ποια δεδομένα θα πρέπει να καταγράφονται και να παρακολουθούνται προκειμένου να δημοσιεύονται οι σχετικές επιδόσεις σε ετήσια βάση.
Συγχρόνως, η έννοια της διπλής ουσιαστικότητας (double materiality) έχει αλλάξει τον τρόπο που αξιολογούνται και αναφέρονται τα θέματα ESG στις εκθέσεις βιωσιμότητας των επιχειρήσεων/οργανισμών. Η διαδικασία αυτή αποτελεί τη βάση για την αναγνώριση των πιο σημαντικών θεμάτων -κρίσιμων- μιας εταιρίας / ενός οργανισμού και χαρακτηρίζεται ως «διπλή» καθώς για πρώτη φορά περιλαμβάνει αμφίδρομα όσες επιδράσεις υφίστανται. Αυτό σημαίνει πως μια εταιρία/οργανισμός οφείλει να καταγράψει, μετρήσει, θέσει στόχους και αξιολογήσει τους σχετικούς κινδύνους που συνδέονται με:
Προκειμένου να ολοκληρωθεί όλη αυτή διαδικασία, θα χρειαστεί να υλοποιηθούν βήματα που εμπλέκουν τόσο τη διοίκηση της εταιρίας όσο και τις διαφορετικές ομάδες ενδιαφερομένων μερών/ συμμετόχων της, γεγονός που απαιτεί χρόνο και γνώσεις.
Σε αυτό το νέο και πολύ απαιτητικό πλαίσιο, η οργάνωση και η συνεχής εκπαίδευση μιας δομημένης ομάδας -σε επίπεδο εταιρίας- με τη συμμετοχή όλων των τμημάτων της, η οποία θα αναλάβει την υιοθέτηση και εφαρμογή των νέων προτύπων με σαφώς καθορισμένες, κοινές μεταβλητές και δείκτες βιωσιμότητας, θα διευκολύνει την ομαλή μετάβαση των επιχειρήσεων στην νέα εποχή των αναλυτικών εκθέσεων βιωσιμότητας, βάσει διεθνών προτύπων.
