Η έρευνα της Grant Thornton για το Γυναικείο Επιχειρείν ρίχνει φως στο ζήτημα της ίσης εκπροσώπησης των δύο φύλων σε ανώτερες διοικητικές θέσεις εδώ και 19 έτη, επισημαίνοντας εμπόδια και εντοπίζοντας παράγοντες που διευκολύνουν την επίτευξη αλλαγής.
Ενώ ο αριθμός των γυναικών σε ανώτερες διοικητικές θέσεις συνεχίζει να καταγράφει άνοδο, η φετινή έρευνα καταδεικνύει ότι η ετήσια πρόοδος που σημειώθηκε υπήρξε ανησυχητικά αργή. Σε παγκόσμιο επίπεδο, το ποσοστό των γυναικών σε ανώτερες διοικητικές θέσεις ανέρχεται σε 32,4%, καταγράφοντας αύξηση μόλις 0,5% σε σχέση με το 2022 και μόνο 13% από το 2004, όταν πραγματοποιήθηκε η πρώτη έρευνα της Grant Thornton για το Γυναικείο Επιχειρείν. Με αυτόν τον ρυθμό, το 2025 το ποσοστό των γυναικών σε ανώτερες διοικητικές θέσεις θα ανέρχεται μόλις στο 34%.
Σύμφωνα με την έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF) για το παγκόσμιο χάσμα μεταξύ των φύλων, θα χρειαστούν άλλα 132 χρόνια για να καλυφθεί το εν λόγω χάσμα. [i]
Η έρευνα προτείνει στις επιχειρήσεις να εντείνουν τις ενέργειές τους για την ίση εκπροσώπηση των δύο φύλων και μάλιστα γρήγορα. Απαιτούνται στοχευμένες δράσεις από τις επιχειρήσεις προκειμένου να επιταχυνθεί η εν λόγω πρόοδος.
Παράλληλα, εντοπίζει μια σειρά παραγόντων που θα υποστηρίξουν αυτή την επιτάχυνση. Πρώτον, το ποσοστό των γυναικών σε θέσεις C-suite είναι υψηλότερο από κάθε άλλη φορά. Το 28% των επιχειρήσεων διαθέτουν σήμερα γυναίκα Διευθύνουσα Σύμβουλο (CEO) ή Γενική Διευθύντρια (MD), σε σύγκριση με 15% το 2019. Αυτή η τάση είναι πιθανό να οδηγήσει σε νέες επιχειρηματικές πρακτικές που εστιάζουν στην αύξηση της διαφορετικότητας σε ανώτερο διοικητικό επίπεδο και που οδηγούν όλο και περισσότερες επιχειρήσεις στην ίση εκπροσώπηση των δύο φύλων.
Δεύτερον, οι εξωτερικές πιέσεις που ασκούνται γύρω από θέματα Περιβάλλοντος, Κοινωνίας και Εταιρικής Διακυβέρνησης (Environmental, Social and Governance - ESG) απαιτούν τη δημιουργία νέων στρατηγικών, στις οποίες θα περιλαμβάνεται μια αποφασιστική προώθηση περισσότερων γυναικών στις ανώτερες διοικητικές θέσεις. Η καθιέρωση παγκόσμιων προτύπων και κανονισμών γύρω από τις αρχές του ESG ασκεί πίεση στις εταιρείες ώστε να διαμορφώσουν διοικητικές ομάδες με μεγαλύτερη ποικιλομορφία. Η δυσκολία στην ανάδειξη της διαφορετικότητας θα μπορούσε να οδηγήσει μία επιχείρηση στη δυσκολία άντλησης κεφαλαίων.[ii]
Ίσως η πιο σημαντική ώθηση για την επίτευξη ίσης εκπροσώπησης των δύο φύλων θα μπορούσε να προέλθει από τη συνεχή δέσμευση των επιχειρήσεων να παρέχουν ευέλικτη μορφή εργασίας. Η φετινή έρευνα για το Γυναικείο Επιχειρείν δείχνει ότι οι επιχειρήσεις που προσφέρουν υβριδική, ευέλικτη ή εξ αποστάσεων εργασία υπερτερούν όταν πρόκειται για γυναίκες σε ανώτερες διοικητικές θέσεις.
Όσο μεγαλύτερη ευελιξία προσφέρει ο χώρος εργασίας, τόσο περισσότερο παρατηρείται ότι οι γυναίκες καταλαμβάνουν ανώτερες διοικητικές θέσεις. Ενώ ορισμένα στελέχη C-suite θέσεων εξέφρασαν κατά τη φετινή εκδήλωση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF) που έλαβε χώρα στο Νταβός την ανάγκη επιστροφής στο γραφείο,[iii] κάτι τέτοιο απαιτεί προσοχή, καθώς οι επιχειρήσεις που δεν παρέχουν εργασία εξ αποστάσεως εμφανίζουν το χαμηλότερο ποσοστό γυναικών σε ανώτερες διοικητικές θέσεις.
Η ευέλικτη εργασία ενέχει και αυτή με τη σειρά της προκλήσεις. Οι οργανισμοί πρέπει να διασφαλίζουν ότι διαθέτουν μια κουλτούρα που υποστηρίζει και διευκολύνει την ευέλικτη εργασία. Ο κίνδυνος που υφίσταται πλέον είναι ότι οι επιχειρήσεις επιστρέφουν στις εργασιακές συνήθειες που είχαν προ πανδημίας. Ωστόσο, η ύπαρξη μίας διεθνούς δέσμευσης απέναντι στην ευέλικτη εργασία θα μπορούσε να βοηθήσει ώστε να αποφευχθεί κάτι τέτοιο.
«Η Ημέρα της Γυναίκας αποτελεί για εμάς μία ακόμα αφορμή ώστε να αναδεικνύουμε την ισότητα και να ενισχύουμε περαιτέρω την οικοδόμηση μίας παγκόσμιας εταιρικής κουλτούρας ενσωμάτωσης και ίσων ευκαιριών, χωρίς αποκλεισμούς» αναφέρει ο Βασίλης Καζάς, Διευθύνων Σύμβουλος της Grant Thornton στην Ελλάδα.
«Τα πρόσφατα στοιχεία της έρευνας “Women in Business” επιβεβαιώνουν ότι το ποσοστό των γυναικών σε ανώτερες διοικητικές θέσεις παραμένει σε μία σταθερά ανοδική πορεία, φέρνοντάς μας ένα ακόμα βήμα πιο κοντά στην επίτευξη της πλήρους ισότητας στο εργασιακό περιβάλλον. Το ποσοστό των γυναικών που βρίσκονται σε ανώτερες διοικητικές θέσεις παγκοσμίως διαμορφώθηκε στο 32,4%, παραμένοντας για ακόμα μία χρονιά πάνω από το ορόσημο του 30%, το οποίο λογίζεται ως η ελάχιστη εκπροσώπηση που απαιτείται για να σημειωθεί αλλαγή στη διαδικασία λήψης επιχειρηματικών αποφάσεων.
Στην προσπάθεια που γίνεται σε παγκόσμιο επίπεδο για την επίτευξη της ισότητας σε κάθε πτυχή της κοινωνίας μας, είναι σημαντικό να αναδεικνύουμε δράσεις που στηρίζουν όχι μόνο την ισότητα, αλλά και τη διαφορετικότητα και την ενσωμάτωση. Προκειμένου να δώσουμε στις έννοιες της διαφορετικότητας και της ενσωμάτωσης την αξία που οφείλουν να έχουν διαχρονικά στην κοινωνία, οφείλουμε να καταργήσουμε κάθε είδος στερεοτύπων, διακρίσεων και προκαταλήψεων.
Η επιτυχία μίας επιχείρησης, άλλωστε, δεν εξαρτάται μόνο από τα οικονομικά της μεγέθη, αλλά πολύ περισσότερο από το κατά πόσο προωθεί ένα εργασιακό περιβάλλον που αγκαλιάζει τη μοναδικότητά του κάθε ατόμου και που αναδεικνύει τα ξεχωριστά χαρακτηριστικά του. Ένα ασφαλές περιβάλλον, όπου κάθε άτομο μπορεί να αισθάνεται άνετα με το να είναι ο εαυτό του, αποτελεί το «κλειδί» για την προσωπική και επαγγελματική εξέλιξη των εργαζομένων, συμβάλλοντας στη δημιουργία ενός δίκαιου και ισότιμου κόσμου».
Στην Ελλάδα, το ποσοστό των γυναικών που βρίσκονται σε ανώτερες διοικητικές θέσεις κατέγραψε σημαντική άνοδο κατά 9 ποσοστιαίες μονάδες το 2023, στο 37% έναντι 28% το 2022, σκαρφαλώνοντας στο υψηλότερο επίπεδο που έχει σημειωθεί ποτέ, από τότε που ξεκίνησε η καταγραφή των σχετικών στοιχείων. Την ίδια στιγμή, το ποσοστό των επιχειρήσεων που δεν απασχολούν καμία γυναίκα σε ανώτερη διοικητική θέση κατέγραψε αξιοσημείωτη πτώση στο 11% έναντι 22% το προηγούμενο έτος, γεγονός που αποτελεί το δεύτερο χαμηλότερο ποσοστό από τότε που ξεκίνησε η έρευνα.
Παράλληλα, το ποσοστό των γυναικών Partners κατέγραψε «άλμα» σε σχέση με το προηγούμενο έτος, στο 25%, έναντι μόλις 5% το 2022, την ίδια στιγμή που το αντίστοιχο ποσοστό παγκοσμίως ανέρχεται σε 8%. Ωστόσο, το ποσοστό των γυναικών που βρίσκονται σε θέσεις Chief Executive Officer (CEO) και Managing Director υποχώρησε στο 14%, έναντι 16% το προηγούμενο έτος, ενώ πτώση κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες σημείωσε και το ποσοστό γυναικών σε θέσεις Chief Finance Officer (CFO), στο 34% έναντι 36% το 2022. Το ποσοστό γυναικών σε ανώτερες διοικητικές θέσεις Ανθρώπινου Δυναμικού κατέγραψε άνοδο στο 24%, έναντι 21% το προηγούμενο έτος, ενώ το ποσοστό των γυναικών σε θέσεις Chief Information Officer (CIO), αυξήθηκε κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες, στο 7%.
Οι ελληνικές επιχειρήσεις αναφέρουν πως οι κυριότερες δράσεις που υλοποίησαν τους τελευταίους 12 μήνες για να διασφαλίσουν τις αρχές Ενσωμάτωσης και Ίσων Ευκαιριών Εκπροσώπησης για τα δύο φύλα στο εργασιακό τους περιβάλλον είναι η δημιουργία ενός περιβάλλοντος όπου όλοι οι εργαζόμενοι μπορούν να εκφράζουν ανοιχτά τις ιδέες τους και τους προβληματισμούς τους (37,3%), η προσαρμογή υφιστάμενων προγραμμάτων μάθησης και εξέλιξης στο μεταβαλλόμενο περιβάλλον (28,4%), η προώθηση της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής και η δυνατότητα περισσότερης ευελιξίας για τους εργαζόμενους (27,5%), καθώς και η παρακολούθηση της ψυχικής υγείας και/ή της ευημερίας των εργαζομένων (27,5%).
Με αφορμή τα παραπάνω δεδομένα, η Κατερίνα Κουλούρη, Partner, Head of People Experience & Culture της Grant Thornton στην Ελλάδα αναφέρει χαρακτηριστικά:
«Οι αλλαγές στο ελληνικό νομοθετικό πλαίσιο έχουν ανοίξει την πόρτα στις γυναίκες για κάποιους από τους ρόλους που στο παρελθόν κατείχαν άνδρες. Η υβριδική ευέλικτη εργασία έχει επίσης θετικό αντίκτυπο, καθώς δημιουργεί λιγότερη μεροληψία στις προσλήψεις για τους συγκεκριμένους ρόλους. Παρότι σίγουρα η υβριδική ευέλικτη εργασία δίνει την ευκαιρία για καλύτερη ισορροπία μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής και μπορεί να αναδείξει τα καλύτερα στοιχεία και των δύο κόσμων, είναι σημαντικό για την πρόοδο των γυναικών αυτά τα δύο στοιχεία να μην συγχέονται».
Από την πλευρά της, η Αλεξάνδρα Μπαλτούκα, Partner, Head of Marketing & Client Experience της Grant Thornton στην Ελλάδα υπογραμμίζει:
«Η σημερινή ημέρα δεν αφορά μόνο στις γυναίκες. Αφορά όλους όσοι νιώθουν στο περιθώριο, μετέωροι μεταξύ ορίων, χωρίς δυνατή φωνή, αλλά με γενναία καρδιά και φως στην ψυχή. Είναι υποχρέωση όλων μας να συμβάλλουμε σε ένα ουσιαστικό αύριο δίχως στερεότυπα και αποκλεισμούς, σε μία κοινωνία υγιή με πυρήνα την αγάπη και την αλληλεγγύη. Οι επιχειρήσεις αντιλαμβάνονται πλέον όλο και περισσότερο ότι η ίση εκπροσώπηση των φύλων και ο σεβασμός στη διαφορετικότητα στον χώρο εργασίας αποτελεί το απαραίτητο βήμα προς τη διαμόρφωση μίας κοινωνίας πλήρους ισότητας, που θα αγκαλιάζει τη μοναδικότητα του κάθε ατόμου. Είναι ευθύνη όλων μας να δημιουργούμε και να διατηρούμε ένα περιβάλλον όπου όλοι μπορούν να εκφράσουν ανοιχτά τις ιδέες τους, να έχουν πρόσβαση σε ίσες ευκαιρίες, να πραγματοποιούν σταθερά βήματα εξέλιξης και, πάνω από όλα, να μην διστάζουν να είναι ο εαυτός τους. Παρά την αξιοσημείωτη πρόοδο που έχει σημειωθεί τα τελευταία χρόνια, είναι σημαντικό να μεριμνούμε καθημερινά ώστε να παραμείνουμε σε αυτή τη σταθερά ανοδική πορεία προς την πλήρη ισότητα».
_____________________________________________________________
i. www.weforum.org - It will take another 136 years to close the global gender gap, 12 April 2021
ii. msci.com - ESG and climate risks and opportunities
iii. www.thetimes.co.uk - Working from home is under threat — from employers
