Στις 25/07/2025 ψηφίστηκε από τη Βουλή ο Ν. 5222/2025 (ΦΕΚ: 134 Α΄/28.07.2025) με τίτλο «Εθνικός Τελωνειακός Κώδικας και άλλες διατάξεις - συνταξιοδοτικές διατάξεις».
Με τον νέο νόμο, αντικαθίσταται εξ ολοκλήρου ο Εθνικός Τελωνειακός Κώδικας της Ελλάδας προκειμένου να εναρμονιστεί με τον Ενωσιακό Τελωνειακό Κώδικα και τις διεθνείς συμβάσεις που έχει κυρώσει η χώρα μας και να ανταποκριθεί στις ριζικές αλλαγές και σύγχρονες απαιτήσεις που έχουν επέλθει σε πολλούς τομείς του διεθνούς εμπορίου και την εξέλιξη της τεχνολογίας, ενώ, παράλληλα εισάγεται εκτενής δέσμη φορολογικών ρυθμίσεων που επηρεάζουν το σύνολο σχεδόν της φορολογικής νομοθεσίας. Μεταξύ άλλων, περιλαμβάνονται σημαντικές τροποποιήσεις στον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, στον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, στον Κώδικα ΦΠΑ και στον Κώδικα Φορολογίας κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών και κερδών από τυχερά παίγνια, στα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα, στο τέλος επιτηδεύματος καθώς και άλλες ρυθμίσεις.
Α. Σκοπός του νέου Νόμου
Ο νέος Νόμος επιδιώκει έναν διττό σκοπό:
- Αφενός, στοχεύει στην απλοποίηση και επιτάχυνση της λειτουργίας των τελωνείων της χώρας, μέσω της ψηφιοποίησης των τελωνειακών διαδικασιών και συναλλαγών.
- Αφετέρου, αποσκοπεί στη διασφάλιση των δημοσίων εσόδων μέσω της ενίσχυσης της φορολογικής συμμόρφωσης και της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής. Παράλληλα, συμβάλλει στην εμπέδωση της φορολογικής δικαιοσύνης, στη διευκόλυνση τόσο των φορολογουμένων όσο και των φορολογικών αρχών, καθώς και στην επίτευξη στρατηγικών στόχων.
Β. Κύριες αλλαγές του νέου Νόμου
1. Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος
- Καθεστώς εναλλακτικής φορολόγησης εισοδήματος που προκύπτει στην αλλοδαπή φυσικών προσώπων που μεταφέρουν τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα (non-dom):
-
- Καταργείται η προϋπόθεση πλήρωσης νέας θέσης εργασίας από φυσικά πρόσωπα φορολογικούς κατοίκους αλλοδαπής που μεταφέρουν τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα, προκειμένου να δραστηριοποιηθούν ως μισθωτοί.
- Η υποχρέωση της Φορολογικής Διοίκησης για ενημέρωση των φορολογικών αρχών του κράτους προηγούμενης κατοικίας του φορολογούμενου, πλέον ασκείται υπό τον όρο της αμοιβαιότητας προκειμένου να μην υπάρχει μονομερής υποχρέωση από την πλευρά των ελληνικών φορολογικών αρχών.
- Το φυσικό πρόσωπο, επενδυτής, που μεταφέρει την φορολογική κατοικία απαλλάσσεται από τον φόρο κληρονομιάς ή δωρεάς στην Ελλάδα για την κείμενη στην αλλοδαπή κινητή περιουσία που περιέρχεται στον ίδιο ή σε τρίτο αιτία θανάτου ή δωρεάς αντίστοιχα.
- Παροχές για δαπάνες νοσηλείας: Από 1.1.2025, εξαιρούνται από το φορολογητέο εισόδημα από μισθωτή εργασία οι παροχές που καταβάλλει ο εργοδότης για την κάλυψη ιατρικών δαπανών του για την κάλυψη της δαπάνης για τη νοσοκομειακή περίθαλψη του εργαζομένου ή συγγενικών του προσώπων.
- Φορολογική αντιμετώπιση αμοιβών ναυτικών σε ιδιωτικά πλοία αναψυχής: Φορολογείται αυτοτελώς το εισόδημα που αποκτούν οι ναυτικοί που υπηρετούν σε ιδιωτικά πλοία αναψυχής, κατ’ αντιστοιχία με αυτό που των αξιωματικών και του πληρώματος των εμπορικών πλοίων.
- Ηλεκτρονική καταβολή μισθώματος: Σε περίπτωση μη καταβολής του μισθώματος μέσω τραπεζικού συστήματος:
- το μη ηλεκτρονικά καταβληθέν μίσθωμα από ασκούντες επιχειρηματική δραστηριότητα δεν αναγνωρίζεται ως εκπιπτόμενη επιχειρηματική δαπάνη,
- οι σχετικές, με το ακίνητο, δαπάνες δεν εκπίπτουν από το εισόδημα του εκμισθωτή,
- ο μισθωτής αποκλείεται από οποιοδήποτε ευεργέτημα, επίδομα ή ενίσχυση που σχετίζεται με τη μίσθωση,
- Εταιρείες ειδικού σκοπού διαχείρισης οικογενειακής περιουσίας (Family Offices):
- Μείωση ελάχιστων δαπανών: Το κατώτατο όριο λειτουργικών δαπανών στην Ελλάδα μειώνεται από €1.000.000 σε €500.000 ετησίως.
- Διεύρυνση δραστηριότητας: Παρέχεται η δυνατότητα παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών σε εμπιστευματοδόχους (trustees) σχετικά με εμπιστεύματα (trusts) στα οποία συμμετέχουν φυσικά πρόσωπα ή μέλη των οικογενειών τους ως ιδρυτές (settlors) ή δικαιούχοι (beneficiaries).
- Φορολογική κατοικία: Η παροχή υπηρεσιών από ελληνικό family office προς αλλοδαπές εταιρείες που συνδέονται με τα φυσικά πρόσωπα ή τις οικογένειές τους δεν συνιστά άσκηση της πραγματικής διοίκησής τους στην Ελλάδα.
2. Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας
- Έκδοση φορολογικής ενημερότητας χωρίς παρακράτηση στο τίμημα: Δίνεται η δυνατότητα στα αλληλεγγύως ευθυνόμενα πρόσωπα, σύμφωνα με το άρθρο 49 του Κ.Φ.Δ., με συμμετοχή, κατά τα δύο τελευταία έτη της θητείας του, κάτω του 5%, υπό προϋποθέσεις, να εκδίδουν φορολογική ενημερότητα χωρίς παρακράτηση και να μεταβιβάζουν ακίνητα (πώληση, γονική παροχή, δωρεά), ακόμη και αν η εταιρεία έχει οφειλές προς το Δημόσιο.
- Σύσταση Μητρώου Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων (Μ.Ι.Δ.Α.): Συστήνεται Μ.Ι.Δ.Α. το οποίο αποτελεί το ψηφιακό μητρώο που τηρείται στην Α.Α.Δ.Ε. και συγκεντρώνει όλες τις πληροφορίες σχετικά με την ιδιοκτησία και διαχείριση ακινήτων.
- Πρόστιμα διακίνησης αγαθών χωρίς παραστατικά: Προβλέπεται η θέσπιση αυστηρότερων προστίμων σε περίπτωση διακίνησης αγαθών χωρίς την ύπαρξη παραστατικών στοιχείων διακίνησης, από 500 ευρώ σε 5.000 ευρώ στην περίπτωση που η οντότητα είναι υπόχρεη σε τήρηση απλογραφικού λογιστικού συστήματος και, από 1.000 ευρώ σε 10.000 ευρώ στην περίπτωση που είναι υπόχρεη σε τήρηση διπλογραφικού λογιστικού συστήματος.
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Νέο νομοθετικό πλαίσιο για εταιρικούς μετασχηματισμούς και φορολογικά κίνητρα: Ο Νόμος 5162/2024
3. Κώδικας ΦΠΑ
- Καθορισμός του τόπου παροχής και φορολόγησης των υπηρεσιών που αφορούν την πρόσβαση σε πολιτιστικές, καλλιτεχνικές, αθλητικές, επιστημονικές, εκπαιδευτικές, ψυχαγωγικές ή συναφείς εκδηλώσεις, καθώς και τις παρεπόμενες σχετικά με την πρόσβαση υπηρεσίες.
- Αναθεώρηση του ειδικού καθεστώτος για τις μικρές επιχειρήσεις ως προς την απαλλαγή τους από την υποχρέωση καταβολής Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.) για πράξεις παράδοσης αγαθών και παροχής υπηρεσιών.
- Μείωση από 13% σε 6% του συντελεστή Φ.Π.Α. στην εισαγωγή έργων τέχνης, συλλογών ή αρχαιοτήτων, καθώς και την παράδοση έργων καλλιτεχνικής αξίας από τον δημιουργό και τους διαδόχους του.
4. Κώδικας Φορολογίας κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών και κερδών από τυχερά παίγνια
- Μείωση του ελάχιστου χρόνου παραμονής στην αλλοδαπή Ελλήνων που εγκαταστάθηκαν εκεί και απέκτησαν κινητή περιουσία, από τα 10 στα 5 έτη, προκειμένου η κείμενη στην αλλοδαπή κινητή περιουσία να απαλλάσσεται από τον φόρο κληρονομιάς στην Ελλάδα.
- Εξαίρεση από τη φορολόγησή τους ως δωρεών, των πληρωμών δαπανών νοσοκομειακής περίθαλψης εργαζομένου ή συγγενικού του προσώπου από τον εργοδότη.
5. Λοιπές Διατάξεις
- Καθιέρωση ειδικού πλαισίου έγκρισης εταιρικών μετασχηματισμών προσώπων που εποπτεύονται από την Τράπεζα της Ελλάδος, την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και την Επιτροπή Ελέγχου και Εποπτείας Παιγνίων.
- Επαναλειτουργία της Επιτροπής Εξώδικης Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών, δίνοντας τη δυνατότητα σε φορολογούμενους να υποβάλουν αίτηση για εξώδικη επίλυση διαφορών έως 24 Ιουλίου 2026 για εκκρεμείς υποθέσεις που δεν έχουν ζητηθεί ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας και των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων έως τις 23 Ιουλίου 2026.
Η Grant Thorton κατανοώντας τις ανάγκες των πελατών της είναι πάντα δίπλα σας στις σημαντικές αλλαγές της νομοθεσίας, βοηθώντας στην κατανόηση και στην εφαρμογή των νέων αλλαγών. Τα εξειδικευμένα στελέχη μας μπορούν να σας παρουσιάσουν τις αλλαγές της νέας νομοθεσίας σε ένα αναλυτικό σεμινάριο - παρουσίαση.
ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ
Κινούμαστε εντυπωσιακά, ώστε να αναπτύσσεστε ουσιαστικά. Ανακαλύψτε πώς:
