Η δυνατότητα παρέχεται μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας “myPROPERTY” της ΑΑΔΕ και αφορά αρχικές δηλώσεις δωρεάς/γονικής παροχής επί κινητών και χρημάτων, για τις οποίες δεν απαιτείται η σύνταξη συμβολαιογραφικού εγγράφου. Η ηλεκτρονική δήλωση δύναται να καταλαμβάνει δωρεές και γονικές παροχές που έλαβαν χώρα από την 01.01.2022 και έπειτα, ενώ προς το παρόν παρέχεται προαιρετικά η δυνατότητα υποβολής ηλεκτρονικά της δήλωσης. Ωστόσο, με την έλευση του νέου έτους επίκειται η αντικατάσταση των χειρόγραφων δηλώσεων από τη νεοεισαχθείσα ηλεκτρονική δήλωση. Οι δηλώσεις που συμπεριλαμβάνονται αφορούν αρχικές -εμπρόθεσμες ή εκπρόθεσμες- δηλώσεις φόρου δωρεάς και γονικής παροχής χρημάτων και κινητών, συμπεριλαμβανομένων σε αυτά αυτοκινήτων, εταιρικών μεριδίων, μετοχών εισηγμένων ή μη και έργων τέχνης (Α. 1162/2022).
Ειδικότερα, στην υπό κρίση υπόθεση αποφασίστηκε η συμμετοχή της προσφεύγουσας στο μετοχικό κεφάλαιο δύο άλλων εταιριών έναντι των οποίων είχε απαιτήσεις, με συνέπεια αφενός την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου και αφετέρου την ισόποση μείωση των σωρρευτικών απαιτήσεων. Λίγο χρόνο αργότερα, η προσφεύγουσα, έχοντας καταστεί μέτοχος των εν λόγω εταιριών προέβη στην πώληση του συνόλου των συμμετοχών που απέκτησε σε χαμηλότερη αξία από την ονομαστική, με αποτέλεσμα να προκύπτει ζημία από πώληση μετοχών. Ο έλεγχος δεν αναγνώρισε την εν λόγω συνολική ζημιά από τις δύο μεταβιβάσεις συμμετοχών, κρίνοντας ότι δεν υφίστανται λόγοι που να δικαιολογούν την απόκτηση συμμετοχών σε ζημιογόνες επιχειρήσεις στην ονομαστική αξία των μετοχών τους και την άμεση πώληση των εν λόγω μετοχών σε τιμή χαμηλότερη της ονομαστικής αξίας. Ομοίως έκρινε η ΔΕΔ, η οποία επικαλούμενη την γενική ρήτρα περί φοροαποφυγής, υποστήριξε ότι το γεγονός ότι η προσφεύγουσα μόλις λίγες ημέρες μετά την εγγραφή των συμμετοχών στα βιβλία της, προέβη σε πώληση αυτών σε τιμή χαμηλότερη της ονομαστικής αξίας των μετοχών των εταιριών, στερείται εμπορικής ουσίας και δε συνάδει με μια φυσιολογική επιχειρηματική συμπεριφορά. Ταυτόχρονα, η ΔΕΔ επισήμανε ότι η προσφεύγουσα με αυτόν τον τρόπο διέγραψε έμμεσα επισφαλείς απαιτήσεις της, χωρίς να έχει προηγουμένως προβεί σε κατάλληλες ενέργειες για τη διασφάλιση του δικαιώματος είσπραξής τους, όπως προβλέπει ο νόμος. Συνεπώς, η ΔΕΔ έκρινε ότι ορθώς ο έλεγχος δεν αναγνώρισε την επίμαχη ζημιά από πώληση συμμετοχών αφού με την πρακτική της κεφαλαιοποίησης επισφαλών απαιτήσεων, η εταιρία ουσιαστικά μετέτρεψε τη μη εκπεστέα ζημία από διαγραφή, σε εκπεστέα ζημία από πώληση μετοχών, αφού μετά την κεφαλαιοποίηση προέβη σχεδόν αμέσως σε πώληση των μετοχών σε τιμή χαμηλότερη της ονομαστικής αξίας τους, με ζημία (Δ.Ε.Δ. 4450/2021).
Διευκρινίστηκε πως στην περίπτωση εκούσιου ή αναγκαστικού πλειστηριασμού ακινήτου υπαγόμενου στην αναστολή, ο κατασκευαστής έχει υποχρέωση να αποδώσει τον φόρο τον προ της έναρξης ισχύος της αναστολής. Έτσι ο συμβολαιογράφος δεν προβαίνει σε σύνταξη κατακυρωτικής έκθεσης αν δεν του χορηγηθεί αντίτυπο της έκτακτης δήλωσης ΦΠΑ που βεβαιώνει ότι ο προς απόδοση φόρος για το εν λόγω ακίνητο έχει καταβληθεί. Σε περίπτωση μη καταβολής του φόρου, ο συμβολαιογράφος παρακρατά το αναλογούν ποσό αυτού από το εκπλειστηρίασμα. Έτσι η υποχρέωση απόδοσης του ΦΠΑ μετακυλίεται στον συμβολαιογράφο ο οποίος θα υποβάλλει, επ’ ονόματι του κατασκευαστή την έκτακτη δήλωση Φ.Π.Α. και θα καταβάλει τον φόρο για λογαριασμό του, προκειμένου να καταστεί δυνατή η σύννομη σύνταξη της περιλήψεως της κατακυρωτικής έκθεσης (Ε2071/2022).
Η Φορολογική Αρχή, κατόπιν διενέργειας επανελέγχου επί συμπληρωματικών στοιχείων, μπορεί να προβεί σε έκδοση πράξης επιβολής προστίμου για παραβάσεις του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων αναγόμενες σε χρήση για τις φορολογικές υποθέσεις της οποίας έχει ήδη διενεργηθεί φορολογικός έλεγχος και έχει προκύψει οριστικοποίηση της φορολογικής εγγραφής. Ωστόσο, με πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ διευκρινίστηκε ότι ως νέα στοιχεία τα οποία περιήλθαν μεταγενέστερα σε γνώση της Φορολογικής Αρχής δεν θεωρούνται τυχόν τιμολόγια πελατών και προμηθευτών της ελεγχόμενης εταιρίας, αλλά η απόδειξη της εικονικότητας αυτών που προήλθε από έλεγχο του Σ.Δ.Ο.Ε. μετά την συμπλήρωση της πενταετούς προθεσμίας παραγραφής. Το ΣτΕ θεώρησε ότι η στάση του δεν παραβιάζει την σχηματισθείσα νομολογία που αφορά το θέμα καθώς η απόδειξη της εικονικότητας από την Φορολογική Αρχή απαιτεί συχνά επισταμένους διασταυρωτικούς και χρονοβόρους ελέγχους, με εμπλοκή περισσοτέρων υπηρεσιών (ΣτΕ 2023/2021).
