Υπενθυμίζεται ότι, με την τροποποίηση του άρθρου 63 του Κώδικα ΦΠΑ επήλθε ανατροπή στη νομολογία του ΣτΕ και πλέον επιβάλλεται τέλος χαρτοσήμου και σε έντοκα δάνεια και χρηματοδοτήσεις, ακόμα και αν οι δραστηριότητες αυτές εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Κώδικα ΦΠΑ. Ωστόσο, η νέα διάταξη αν και εκ πρώτης όψεως φαίνεται ξεκάθαρη, εξακολουθεί να γεννά προβληματισμούς ιδιαίτερα όσον αφορά στην αναδρομική εφαρμογή της, αφού προβλέπει ότι η επιβολή τελών χαρτοσήμου ισχύει αναδρομικά σε έντοκα δάνεια που συνήφθησαν από την 1.1.2021 και μετά. Για έντοκα δάνεια που συνήφθησαν πριν την 1.1.2021, η μέχρι πρότινος πρακτική των Διοικητικών Δικαστηρίων και της ΔΕΔ, η οποία ακολουθεί τις σκέψεις και τα συμπεράσματα των ΣτΕ 2163/2020 και ΣτΕ 2323/2020, απαλλάσσει τα έντοκα δάνεια από τέλη χαρτοσήμου ως δραστηριότητες υπαγόμενες σε ΦΠΑ.
Επίσης σε σχέση με υπόλοιπα που μεταφέρονται μετά την 1.1.2021 σε περίπτωση συμβάσεων δανείων τρεχούμενων λογαριασμών που έχουν συναφθεί πριν από την 1.1.2021. Η αναδρομική εφαρμογή της νέας ρύθμισης δημιουργεί ζήτημα και σε σχέση με την τροποποίηση δανειακών συμβάσεων, ιδιαίτερα σε περίπτωση που έχουν συναφθεί πριν την 1.1.2021, αλλά τροποποιούνται μετά την 1.1.2021. Το βάρος της εκτίμησης εδώ, θα ήταν ορθότερο να πέσει στο κατά πόσο η τροποποιημένη σύμβαση αποκλίνει ως προς το περιεχόμενό της από την προηγούμενη, ώστε να μπορεί να θεωρηθεί νέα σύμβαση και άρα να υπάγεται στο νέο καθεστώς, ως σύμβαση έντοκου δανείου με ημερομηνία σύναψης μετά την 1.1.2021. Καθόλου αμελητέα δεν είναι και τα ζητήματα που προκύπτουν από την εφαρμογή της εν λόγω νέας νομοθετικής ρύθμισης, αναφορικά με τους τόκους οι οποίοι μεν αφορούν έντοκα δάνεια που έχουν συναφθεί πριν την 1.1.2021, πλην όμως αυτοί καταβάλλονται μετά την 1.1.2021. Αναμένεται η θέση της Διοίκησης και των Διοικητικών Δικαστηρίων, προκειμένου να δοθεί μία κατεύθυνση προς την επίλυση των ανωτέρω κρίσιμων ζητημάτων.
Παρότι είναι κατ’ αρχήν επιτρεπτή η σώρευση διασφαλιστικών μέτρων σε πρόσωπα, τα οποία κατά το διάστημα τέλεσης της παραβάσεως είχαν μεταξύ άλλων την ιδιότητα προέδρων, αντιπροέδρων Δ.Σ. και διευθύνοντων σε ημεδαπή ανώνυμη εταιρεία, τίθεται ως επιπρόσθετη προϋπόθεση ότι τα πρόσωπα αυτά ήταν εν τοις πράγμασι εντεταλμένα στη διοίκηση, διαχείριση ή εκπροσώπηση της εταιρείας κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα. Επιπροσθέτως, η φορολογική αρχή είναι εκείνη που φέρει το βάρος να αποδείξει ότι το φυσικό πρόσωπο είχε πράγματι ασκήσει προσωρινώς ή διαρκώς καθήκοντα διοικήσεως ή διαχειρίσεως της εταιρείας. Επί σχετικής προσφυγής που υποβλήθηκε στα διοικητικά δικαστήρια, παρότι σε πρώτο βαθμό κρίθηκε ότι η ιδιότητα του Αντιπροέδρου συνιστά άνευ άλλου τινός ιδιότητα προσώπου εντεταλμένου για τη διενέργεια πράξεων διαχειρίσεως της Α.Ε. χωρίς να είναι, περαιτέρω, αναγκαία η απόδειξη ότι το πρόσωπο αυτό είχε πράγματι ασκήσει συγκεκριμένες πράξεις διαχειρίσεως ή εκπροσωπήσεως της εταιρείας, εν συνεχεία οδήγησε σε αναίρεση της πρωτόδικης απόφασης από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Συγκεκριμένα, το ΣτΕ έκρινε πως έπρεπε να ληφθούν υπόψη οι ισχυρισμοί του προσφεύγοντος ότι ουδέποτε εκπροσώπησε ούτε διοίκησε την ανώνυμη εταιρεία, χωρίς να έχει οιαδήποτε εκτελεστική αρμοδιότητα και χωρίς ουδέποτε να έχει ασκήσει εξουσία εν τοις πράγμασι, με συνακόλουθη υποχρέωση της φορολογικής αρχής να αντικρούσει τους ως άνω ισχυρισμούς και να αποδείξει ότι το φυσικό πρόσωπο είχε πράγματι ασκήσει προσωρινώς ή διαρκώς καθήκοντα διοικήσεως ή διαχειρίσεως της εταιρείας (ΣτΕ 411/202).
