Έως και σήμερα, σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, όταν προέκυπταν φορολογικές διαφορές σε περιπτώσεις ελέγχου από την φορολογική διοίκηση, αυτό γινόταν μονομερώς και δεν υπήρχε η δυνατότητα αντίστροφης αναμόρφωσης από το αντισυμβαλλόμενο μέρος, με αύξηση των δαπανών του ή μείωση των εσόδων του και άρα μείωσης του οφειλόμενου φόρου. Αυτό ερχόταν σε αντίθεση με το ευρωπαϊκό ρυθμιστικό πλαίσιο, με αποτέλεσμα τη διπλή φορολόγηση του εισοδήματος, μία φορά από τη πλευρά της αντισυμβαλλόμενης εταιρίας και άλλη μία μετά τον καταλογισμό του φορολογικού ελέγχου στην συνδεδεμένη της. Πιο συγκεκριμένα, στην περίπτωση που στα κέρδη ημεδαπού νομικού προσώπου περιληφθούν κέρδη, υπαγόμενα σε φόρο στην Ελλάδα, στο όνομα συνδεδεμένου προσώπου, που έχουν προκύψει κατόπιν φορολογικού ελέγχου, παρέχεται η δυνατότητα στο άλλο συνδεδεμένο νομικό πρόσωπο που είναι υπόχρεο φόρου στην Ελλάδα, να ζητήσει ανάλογη προσαρμογή στα φορολογητέα κέρδη του. Με αυτή τη νέα υπό ψήφιση διάταξη επιδιώκεται η δικαιότερη φορολόγηση των ημεδαπών συνδεδεμένων μερών σε ευθυγράμμιση με την αρχή της αποφυγής της διπλής φορολόγησης του εισοδήματος.
Μάλιστα, η ως άνω ρύθμιση εμφανίζει και αναδρομική ισχύ σε υποθέσεις που κατά τον χρόνο έναρξης ισχύος του υπόψη σχεδίου νόμου εκκρεμούν ενώπιον της Φορολογικής Διοίκησης ή των τακτικών δικαστηρίων ή του ΣτΕ. Σημαντική προϋπόθεση για την επιστροφή ή τον συμψηφισμό φόρου στην αντισυμβαλλόμενη συνδεδεμένη εταιρία είναι η εξόφληση του φόρου που προέκυψε από τη διόρθωση των κερδών των μεταξύ τους ενδοομιλικών συναλλαγών. Πλέον, εταιρίες των οποίων τα κέρδη θα αναπροσαρμόζονται λόγω παραβίασης της αρχής των ίσων αποστάσεων, θα πρέπει να προβαίνουν πλέον σε στάθμιση από την μία των πιθανοτήτων ευδοκίμησης δικαστικής προσφυγής κατά της καταλογιστικής πράξης ή από την άλλη, αποδοχής και καταβολής του φόρου με την δυνατότητα η άλλη συνδεδεμένη εταιρία να ζητήσει πίσω φόρο. Θα πρέπει άμεσα να αποσαφηνιστεί πως θα εφαρμοστεί η εν λόγω διάταξη στις εκκρεμείς υποθέσεις, για τις οποίες η 5ετία παραγραφής μέσα στην οποία υποβάλλεται τροποποιητική δήλωση μπορεί να έχει παρέλθει.
Πιο συγκεκριμένα, 11 από τις 27 ευρωπαϊκές χώρες του ΟΟΣΑ, μεταξύ των οποίων η Γαλλία, η Ολλανδία, η Σουηδία και η Ελβετία πραγματοποιούν τις σχετικές αναπροσαρμογές σε ετήσια βάση. Η Αυστρία υιοθέτησε πρόσφατα αυτή την πολιτική και οι προσαρμογές για τον πληθωρισμό θα εφαρμοστούν από το 2023. Ωστόσο, υπάρχουν 14 ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, που δεν προσαρμόζουν τακτικά τις κλίμακες φορολογίας εισοδήματος στον πληθωρισμό. Το πρώτο τρίμηνο του 2022, το κόστος εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση αυξήθηκε 4% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, ενώ μια έκθεση του Ιουλίου αποκάλυψε ετήσια αύξηση 9,8% στον πληθωρισμό των καταναλωτών. Καθώς, λοιπόν, ο πληθωρισμός παραμένει σε υψηλά επίπεδα, η χώρα μας θα μπορούσε να αξιοποιήσει την τακτική των άλλων Ευρωπαϊκών χωρών, αναπροσαρμόζοντας τις φορολογικές κλίμακες ανάλογα με τον πληθωρισμό. Αυτό θα οδηγήσει να φορολογούνται λιγότερο τα εισοδήματα των εργαζομένων και επαγγελματιών, δεδομένου ότι μειώνεται η πραγματική αγοραστική τους δύναμη λόγω του πληθωρισμού.
Κανονικά η Φορολογική Αρχή κατά την επιβολή φόρου κληρονομιάς φέρει το βάρος απόδειξης του ισχυρισμού της ότι τα περιουσιακά στοιχεία που αποτέλεσαν την βάση επιβολής του φόρου ανήκαν στον κληρονομούμενο κατά το χρόνο θανάτου του. Εν προκειμένω όμως καθιερώνει μαχητό τεκμήριο ότι το τίμημα των εκποιημένων ακινήτων του εντός της τελευταίας από το θάνατο του πενταετίας εξακολουθεί να υφίσταται και συνεπακόλουθα εντάσσεται στην κληρονομιαία περιουσία του. Ωστόσο, το τεκμήριο αυτό δύναται να ανατραπεί από τον κληρονόμο με κάθε νόμιμο μέσο, ακόμα και αν το Δημόσιο αποδείξει την βάση του τεκμηρίου αυτού όπως και υποχρεούται. Έτσι, ο κληρονόμος δύναται να επικαλεστεί και να αποδείξει την ανυπαρξία του τιμήματος και συνεπώς την αδυναμία είσπραξης του. Το γεγονός αυτό μπορεί να αποδειχθεί τόσο από έγγραφα που πιστοποιούν την ανάλωση του τιμήματος, όσο και από την ερμηνεία πραγματικών περιστατικών βάσει κανόνων λογικής και κοινής πείρας από τα οποία συνάγεται ότι το ποσό του τιμήματος αναλώθηκε ολοσχερώς ή μερικώς και συνεπώς δεν περιλαμβάνεται στην κληρονομιά. Επισημαίνεται, ωστόσο πως ακόμη και σε περίπτωση ολικής ή μερικής ανυπαρξίας του τιμήματος, ο κληρονόμος υποχρεούται να υποβάλλει δήλωση φόρου κληρονομιάς προκειμένου να βεβαιωθεί ή μη ο αναλογούν φόρος (ΣτΕ 2093/2021).
