Ειδικότερα, στις 30.06.2022 εισήχθησαν νέοι, λεπτομερείς κανόνες σε σχέση με την τεκμηρίωση τιμών ενδοομιλικών συναλλαγών στη χώρα, οι οποίοι αποτελούν ουσιαστικά ενσωμάτωση των κατευθυντήριων γραμμών και οδηγιών Τεκμηρίωσης Τιμών Ενδοομιλικών Συναλλαγών του ΟΟΣΑ στην κυπριακή νομοθεσία. Συγκεκριμένα, οι κανόνες αυτοί ισχύουν για συναλλαγές μεταξύ συνδεδεμένων νομικών και φυσικών προσώπων. Όσον αφορά στα νομικά πρόσωπα, σύμφωνα με το νόμο, βασικός κανόνας είναι η άμεση ή έμμεση συμμετοχή ενός προσώπου στο κεφάλαιο του άλλου, με ποσοστό 25%, κατ’ ελάχιστο. Επισημαίνεται ότι από τη θέσπιση της κυπριακής νομοθεσίας αναφορικά με τη φορολογία εισοδήματος και επί είκοσι έτη, δεν είχαν παρασχεθεί σαφείς κανόνες για την εφαρμογή των ίσων αποστάσεων κατά τις ενδοομιλικές συναλλαγές, με αποτέλεσμα η Κύπρος να είναι μια από τις τελευταίες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που προχωρά στην εξειδίκευση και ουσιαστική εφαρμογή των κανόνων αυτών.
Ειδικότερα, τα συνδεδεμένα μέρη που είναι φορολογικοί κάτοικοι Κύπρου οφείλουν να υποβάλλουν ενώπιον της φορολογικής αρχής συνοπτικό πίνακα πληροφοριών, στον οποίο περιλαμβάνονται στοιχεία όπως οι ενδοομιλικές συναλλαγές, γενικές πληροφορίες για τον όμιλο, το προφίλ της επιχείρησης και η μέθοδος τεκμηρίωσης που χρησιμοποιήθηκε. Παράλληλα, οφείλουν να συντάξουν φάκελο τεκμηρίωσης ούτως ώστε να αποδεικνύεται η συμφωνία των ενδοομιλικών τιμολογήσεων με την αρχή των ίσων αποστάσεων. Σε περίπτωση που αυτές οι υποχρεώσεις δεν τηρηθούν, επιβάλλονται πρόστιμα, τα οποία κυμαίνονται ανάλογα με την παράβαση, από 500 έως 20.000 ευρώ. Από τις παραπάνω υποχρεώσεις εξαιρούνται οι επιχειρήσεις των οποίων οι ενδοομιλικές συναλλαγές δεν υπερβαίνουν συνολικά το ποσό των 750.000 ευρώ ανά φορολογικό έτος.
Συγκεκριμένα, η προτεινόμενη διάταξη αποβλέπει στην αναθεώρηση της διαδικασίας είσπραξης και στον ορισμό ενός επαρκούς και ενιαίου χρόνου απόδοσης των τελών χαρτοσήμου επί συμβάσεων. Τα αναλογικά τέλη εισπράττονται με αποδεικτικό πληρωμής, το οποίο προσαρτάται στο συνημμένο έγγραφο. Επί του συνημμένου εγγράφου αναγράφεται η σχετική ταυτότητα οφειλής, από έναν εκ των συναλλασσομένων και, εφόσον πρόκειται για συμβολαιογραφικό έγγραφο, από τον συμβολαιογράφο που συντάσσει το έγγραφο. Με την τροποποίηση λοιπόν, προβλέπεται πως η πληρωμή τους, θα διενεργείται το αργότερο μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από την ημερομηνία του εγγράφου που χαρτοσημαίνεται, ή μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από την εγγραφή των σχετικών πράξεων στα λογιστικά βιβλία επί δανείων συναπτόμενων μεταξύ των οριζόμενων φυσικών ή νομικών προσώπων (έμποροι, εμπορικές εταιρίες και τρίτοι). Πρόκειται περί ουσιώδους προτεινόμενης τροποποίησης των μέχρι σήμερα αυστηρών χρονικών περιθωρίων προς απόδοση των τελών, η πληρωμή των οποίων θα έπρεπε να λαμβάνει χώρα το αργότερο μέσα στις πρώτες 15 ημέρες του επόμενου μήνα από την χαρτοσήμανση των εγγράφων.
Αυτό έκρινε με απόφαση της η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών επί προσφυγής φορολογούμενου διευθύνοντος συμβούλου που είχε λάβει άτοκο δάνειο από την εταιρία στην οποία απασχολούταν. Με την προσφυγή του, ο φορολογούμενος ισχυρίσθηκε ότι η προηγούμενη επιβολή πράξεων φορολογίας εισοδήματος σε βάρος της εταιρίας, με τις οποίες τα ποσά των τόκων προστέθηκαν ως λογιστικές διαφορές στα αποτελέσματα της εταιρίας, καθιστούσε τα δάνεια έντοκα και η περαιτέρω τυχόν φορολόγησή του θα συνιστούσε παράνομη επιβολή διπλής φορολόγησης επί του ίδιου ποσού. Ωστόσο, η ΔΕΔ έκρινε ότι είναι διάφορη η φορολογική βάση επί της οποίας φορολογήθηκε η εταιρία, καθότι αφορούσε κέρδη από τη μη τήρηση της αρχής των ίσων αποστάσεων μεταξύ συνδεδεμένων μερών. Αντιθέτως, η φορολόγηση του προσφεύγοντος προήλθε από ωφέλεια δανειζόμενου από μη καταβληθέντες τόκους και ως εκ τούτου η ΔΕΔ έκρινε ότι είναι υπόχρεος σε φόρο εισοδήματος με βάση τις ισχύουσες διατάξεις του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος αναφορικά με τις παροχές σε είδος, σύμφωνα με τις οποίες οποιεσδήποτε παροχές σε είδος λαμβάνει ένας εργαζόμενος ή συγγενικό πρόσωπο αυτού συνυπολογίζονται στο φορολογητέο εισόδημά του στην αγοραία αξία τους, εφόσον η συνολική αξία των παροχών σε είδος υπερβαίνει το ποσό των τριακοσίων (300) ευρώ ανά φορολογικό έτος.
